Соҳаларга оид китоблар
«Сут ишлаб чиқаришнинг асосий жиҳатлари», Бэбкок номли институт
Bizplan.uz - Бизнес режалаштириш портали
0
/
338
Описание книги
1-боб. Соғин сигирларда овқат ҳазм қилиш жараёни
Использование клетчатки и не протеинового (небелкового) азота у жвачных животных
Сигир ошқозонининг тўртта камераси
Катта қориндаги бактериялар
Овқат ҳазм қилиш тизими органлари ва уларнинг вазифалари
Баъзи тавсифлар
Амалиётда
2-боб. Озиқ моддалар ва ем таҳлили
Ем таркиби
Сув (Н2О) ва қуруқ моддалар
Органик моддалар ва минераллар
Таркибида азот бўлган озиқ моддалар
Қувватга бой озиқ моддалар
Витаминлар
3-боб. Соғин сигирларда углевод метаболизми
Углевод турлари
Сигирнинг катта қорнида учувчан ёғли кислоталар ишлаб чиқарилиши
Сигир жигарида глюкоза ишлаб чиқарилиши
Сигир елинида лактоза ва ёғ синтези
Рационнинг катта қориндаги ферментацияга таъсири ва соғим даражаси Рациондаги
4-боб. Соғин сигирларда липидли метаболизм
Липидлар тури
Ошқозон катта қорнида гидролиз ва липидлар тўйиниши
Липидларнинг ичакда сингиши
Рациондаги липидлардан сигир елинида фойдаланиш
Жигарнинг роли ва ёғдан фойдаланиш
Липидларни рационга қўшиш
5-боб. Соғин сигирларда протеинли метаболизм
Сигир катта қорнида протеин ўзгариши
Нажаслардаги протеин
Жигардаги метаболизм ва карбамиддан иккинчи бор фойдаланиш
Сут протеини синтези
Соғин сигир рационида протеинлар (оқсиллар) ва протеин бўлмаган азот
6-боб. Соғин сигирлар учун ем
Ем-хашак (фураж)
Бошоқлилар ва дуккаклилар
Ўрилган жойда қолган чўкиртак поялар ва йиғимдан қолган озиқа қиймати паст қолдиқлар
Концентратлар
Тўйинган (концентрацияланган) емлар
Минерал ва витаминлар
7-боб. Концентратлар билан боқиш бўйича қўлланма
Балансланган рацион
Сигирга бериладиган концентратлар миқдори
Концентрат аралашмалардаги оқсил таркиби ва нисбати
8-боб. Сут берадиган сигирларнинг кўпайиши
Сигирнинг кўпайиш органлари тавсифи
Мойлиқ
Бачадон бўйни
Бачадон
Тухум йўллари
Тухумдонлар
Тухум, ёки тухумҳужайра
Куйикиш цикли
Фолликуляр фаза
Сариқ танача фазаси
Буқанинг кўпайиш органлари
Мояк халта
Уруғдонлар
Сперматазоидларнинг шаклланиши
9-боб. Куйикишни аниқлаш табиий ва сунъий уруғлантириш
Куйикишни аниқлаш
Куйикиш нима?
Куйикиш аломатлари
Кун давомида куйикиш белгилари ўзгариши структураси
Куйикиш белгилари намоён бўлишига таъсир қиладиган бошқа омиллар
Куйикмаслик ҳоллари
Сунъий уруғлантириш
Табиий уруғлантириш
Уруғлантириш вақтини аниқлаш
Бўғоз бўлиш фоизи пастлиги
10-боб. Бўғозлик ва болалаш
Бўғозлик
Уруғлантириш
Имплантация
Эмбрион нобуд бўлиши
Бўғозликни аниқлаш
Эмбрион ўсиши
Аборт
Болалаш
Болалаш аломатлари
Болалаш босқичлари
Сигир болалаши мураккаб кечганда нима қилиш керак
Болалагандан кейин
Болалагандан кейин сигир аҳволи оғирлашиши
Йўлдош (плацента) ушланиб қолиши
Метрит
Пиометра
Сигир болалаётганда асосий тавсиялар
11-боб. Кўпайтириш ва озиқлантириш
Ғунажинларнинг ўсиши ва озиқланиши
Сигирларни озиқлантириш
Озиқлантириш ва бўғозлик
Озиқлантириш ва болалагандан кейинги мураккабликлар
Лактация даври ва бўғоз бўлиш
Қувват баланси ва бўғоз бўлиш қобилияти
Оқсиллар ва насл бериш қобилияти
Минераллар, витаминлар ва бўғоз бўлиш қобилияти
Генетик танлаш ва кўпайиш
12-боб. Тана ҳолатига баҳо бериш
Тана ҳолати
Лактация даври мобайнида тана ҳолатига баҳо бериш (тҳбб)
13-боб. Кўпайтириш самарадорлигини назорат қилиш
Кўпайтириш – серқирра жараён
Сигирнинг насл бериш қобилияти
Буқанинг насл бериш қобилияти
Куйикишни аниқлаш самарадорлиги
Уруғлантириш самарадорлиги
Кўпайтириш кўрсаткичлари
Ҳисобга олишнинг муҳимлиги
14-боб. Генетиканинг асосий концепциялари
Генетика нима?
Атроф-муҳит нима?
Генотип ва фенотип
Генетик материал
Генетик материалнинг ўтиши
Ўғилми, қизми?
Сифат белгилари
Миқдор белгилари
Сигир генотипи бетакрорлиги нимада?
15-боб. Танлаш принциплари
Муайян ген намоён бўлиши частотасини ўзгартирувчи омиллар
Селекция асосини ташкил этувчи концепциялар
Нормал тақсимот
Селекция йўли билан генетик ўзгаришларга эришиш сирлари
Сигир ва буқаларни аниқ танлаб олиш
Белгиларнинг наслдан наслга ўтиши ёки h2
Сигир ва буқалар селекцияси жадаллиги
Генетик ўзгарувчанлик (стандарт оғиш)
Авлодлар орасидаги интервал
Корреляциянинг акс этиши
16-боб. Башорат қилинадиган белгини кейинги наслга бериш қобилияти ва ишончлилиги
Ақшда соғин сигирларга генетик баҳо бериш
Баҳоланадиган белгилар
Башорат қилинадиган белгини кейинги наслга бериш қобилияти
Генетик базис
Ишончлилик
Ишончлилик интервали
17-боб. Селекциядан кўзланган мақсадлар
Нима мақсадда боқаётганингизни аниқлаб олинг
Маҳсулдорлик белгилари ва сут нархининг шаклланиши
Узоқ умр (маҳсулдор умр) ва тана тузилиши
Функционал тип: елин, туёқ ва оёқлар
Маҳсулдорлик белгилари тип белгиларига нисбатан
Йирик сигирлар майда сигирларга нисбатан
Селекция дастурига нечта белгини киритиш керак
Белгилар ўртасидаги ўзаро боғлиқликни инобатга олинг
Олдинга қўйилган мақсадга қандай эришиш мумкин
18-боб. Буқа танлаш
Селкцияга оид ечимларда БҚБНБҚдан фойдаланиш
Қатъий назар бракка чиқариш учули
Селекция индекси
Подада қанча буқадан фойдаланиш керак?
Ишончлиликдан буқага сарфланадиган харажатлар ҳажмини аниқлаш учун фойдаланинг
19-боб. Сут таркиби ва унинг озиқавий қиймати
Сут ўзи нима?
Сут озиқ-овқат маҳсулоти сифатида
Сув
Углеводлар
Оқсил
Ёғлар
Минераллар ва витаминлар
Сут бузоқ учун озиқа сифатида
Сут сифатига таъсир қилувчи таркибий қисмлар
Сут таркибидаги ҳужайралар
20-боб. Соғин сигир елинида сут секрецияси
Сут бези тузилиши
Ушлаб турувчи тўқималар
Секреция тизими ва томирлар
Қон таъминоти ва капиллярлар тузилиши
Лимфатик тизим
Елин сесканиши (иннервация)
Сигир елинини ушлаб туриш тизими
Томирлар тизими ва сут секрецияси тизими
Секреция ҳужайраларида сут секрецияси
Секреция ҳужайраларида глюкозадан фойдаланиш
Сут ҳажмини бошқариш
Оқсил ситези
Ёғ синтези
21-боб. Соғиш принциплари
Соғиш- сигир ва соғиш аппарати билан ишлайдиган оператор (ёки бузоқнинг) биргаликдаги саъй-ҳаракати натижаси
Сут бериш рефлекси
Сут “беришни” ишга тушириш
Сут “бериш” сиқиб қўйилиши
Елиндан сутни соғиб олиш
Қўлда соққанда босимдан фойдаланилади
Онасини сўраётган бузоқ вакуумдан фойдаланади
Соғиш аппарати вакуумдан фойдаланади
22-боб. Соғиш аппарати
Вакуум тизими
Вакуум насоси
Вакуумни ҳосил қилиш ва ўлчаш
Вакуум регулятори ва манометр
Пульсатор
Соғиш стаканлари тўплами (соғиш аппарати)
Сут тўплаш тизими
23-боб. Мастит: касаллик ва унинг тарқалиши
Мастит нима?
Клиник ва субклиник мастит
Касалликнинг ривожланиши
Сўрғичга кириши
Касалланиш бошланиши ва зарарланган бўлак яллиғланиши
Альвеоляр тўқиманинг парчаланиши
Мастит келтириб чиқарувчи турли микроорганизмларнинг тарқалиши
Streptococcus agalactiae
Staphilococcus aureus
Streptococcus uberis ва streptococcus dysgalactiae
Coliform бактериялари
24-боб. Мастит: олдини олиш ва диагностика
Кириш
Диагностика
Мастит, соматик ҳужайралар сони ва подада сут маҳсулдорлиги тушиб кетиши
Сутдаги бактериялар
Айрим сигирларда мастит диагностикаси
Елинни кўздан кечириш
Сутнинг ташқи кўриниши
Маститни аниқлашнинг калифорнияча усули
Бактерияларни экиш
Олдини олиш
Соғиш гигиенаси.
Маститни даволаш
Ўткир мастит
Клиник мастит
Субклиник мастит
Сигир сутдан чиқарилган даврда даволаш
25-боб. Соғиш жараёни
Соғиш интервали ва частотаси
Максимал сут маҳсулдорлигига эришиш ва мастит юқиши рискини камайтиришнинг ўнта усулиМаксимал сут маҳсулдорлигига эришиш ва мастит юқиши рискини камайтиришнинг ўнта усули
Тўпланган сутни сақлаш
Асбоб-ускуналарни тозалаш
Соғиш аппаратларини ташқарисини ювиш
Соғиш аппаратининг трубалари ва ичини ювиш
26-боб. Соғин сигирлар подани янгилаш учун боқиладиган ғунажинлар подаси ҳажми ва маҳсулдорлигига таъсир қилувчи омиллар
Болалаш интервали
Туғилган бузоқлар жинси нисбати
Бузоқлар орасида ўлим даражаси ва ноилож бракка чиқариш
Биринчи бор балалагандаги ёш
Хулосалар
27-боб. Бузоқларни боқиш – туғилгандан сутдан ажратишгача 1) Бошқаришда тўғри ёндашувлар
Туғилгандан кейин биринчи соат давомида
Бузоқ нафас олаётганига ишонч ҳосил қилинг
Киндигини дезинфекция қилиш
Бузоқни қуритиш (ихтиёр бўлса)
Бузоқни идентификация қилиш
Оғиз сути билан боқиш
Бузоқни онаси билан қолдирманг
Бузоқларни индивидуал бўлмаларда сақлаш
Туғилгандан кейинги биринчи ҳафта
Гигиена қоидаларига риоя этишни одат қилиш
Касалликнинг эрта аломатлари намоён бўлишини кузатиш
Қўшимча сўрғичларни олиб ташлаш (ихтиёр бўлса)
Бузоқларни шохсизлантириш
Ветеринар билан биргаликда вакцинация дастурини ишлаб чиқиш
Сутдан ажратиш даврида
28-боб. Бузоқларни боқиш – туғилгандан сутдан ажратишгача 2) Оғиз сути билан боқиш муҳимлиги
Оғиз сути нима?
Антижисм нима?
Антижисмлар инфекция билан қандай курашади?
Оғиз сути қандай баҳоланади?
Антижисмлар сони
Антижисмлар турлари
Оғиз сути билан ўз вақтида ва тўғри боқиш муҳимлиги
Оғиз сути ва касалликларнинг юқиши
Боқиш усуллари
Оғиз сутини музлатиш ва эритиш
29-боб. Бузоқларни боқиш – туғилгандан сутдан ажратишгача 3) Сут ва сут ўрнини босувчи сутли ичимликлар билан боқиш
Янги туғилган бузоқнинг ошқозонлари
Бузоқлар сутни ҳазм қилиши
Сутдан ажратишдан олдинги боқувдан кўзланган мақсад
Бузоқларни сут билан боқиш
Оғиз сути ва ўтиш сути билан боқилгандан сўнг ўсиш даражаси талабдагидек бўлиши учун бузоққа озиқавий қиймати юқори, аммо таннархи паст сут бериш керак. Бузоқларни сут билан боққанда қуйид
Сут ўрнини босадиган сутли ичимликлар
Боқиш частотаси
Боқиш усуллари: соска билан боқиш
Сут ҳарорати
Бузоққа берилиши мумкин бўлган сут турлари
Қатиқ
Оддий сут
Маститли сут
Ёғсизлантирилган сут
30-боб. Бузоқларни боқиш – туғилгандан сутдан ажратишгача 4) Пичан, концентратлар ва сув билан боқиш
Рационга дағал ем киритиш
Катта қорин ривожланиши
Бошланғич донли рационни қачон бериш керак?
Бошланғич рацион билан бирга пичан (хашак) бериш керакми?
Сутдан ажратиш
31-боб. Бузоқларни боқиш – туғилгандан сутдан ажратишгача 5) Янги туғилган бузоқларда диарея
Кириш
Ич кетиш турлари
Клиник аломатлар
Мойиллик келтириб чиқарувчи омиллар
Касалликни дастлабки босқичда аниқлаш
Олдини олиш
Бошқариш тажрибаси
Вакцинация
Ич кетишни даволаш
Орал тўйинтирувчи суюқлик
Сут беришни давом эттириш тўғри бўладими?
Даволаш усуллари
Антибиотиклар ва венага қуйиш орқали боқиш
32-боб. Бузоқларни туғилгандан сутдан ажратгунгача парваришлаш 6) Пневмония (зотилжам)
Кириш
Микроогранизмлар
Клиник аломатлари
Мойиллик келтириб чиқарувчи омиллар
Бузоқларни парваришлаш (биноларни шамоллатиш)
Бошқариш
Озиқлантириш
Пневмонияни олдини олиш
Пневмонияни даволаш
33-боб. Бузоқларни сутдан ажратгандан болалагунча боқиш 1) Парвариш қилиш ва озиқлантириш
Озиқлантириш
Болалагандан қочириш давригача озиқлантириш
Уруғлантиришдан болалашгача озиқлантириш
Бузоқларни парвариш қилиш
2 ойликдан 5 ойликкача бўлган сутдан ажратилган бузоқлар.
Бузоқларнинг жинсий етилишдан олдинги даври (6-11 ойлар)
Уруғлантириш ёшидаги ғунажинлар: 12-15 ойлик ғунажинлар
16-22 ойлик бўғоз ғунажинлар
Бўғозликнинг сўнгги давридаги 22-24 ойлик ғунажинлар
34-боб. Бузоқларни боқиш – сутдан ажратгандан болалагунча 2) Ўсиш кўрсаткичлари
Ўсиш кўрсаткичлари муҳимлиги
Ўсиш кўрсаткичлари қандай бўлиши керак ва биринчи марта неча ёшлигида болалаши керак
Ўсиш кўрсаткичлари ва жинсий етилиш
Тирик вазн ва болалаш пайтида юзага келадиган муаммолар
Тирик вазн ва биринчи лактацияда соғим миқдори
Доимий ва ўзгарувчан ўсиш кўрсаткичлари
Жинсий етилишдан олдинги ва кейинги ўсиш кўрсаткичлари
Жинсий етилишдан олдинги даврда кўп боқиб юбориш ва юқори ўсиш кўрсаткичларининг таъсири
Жинсий етилишдан олдинга даврда кам боқиш ва паст ўсиш кўрсаткичларининг таъсири
Жинсий етилишдан кейинги даврда кўп боқиб юбориш натижаси
Жинсий етилишдан кейинги даврда кам боқиш оқибати
35-боб. Бузоқларни боқиш – сутдан ажратгандан болалагунча з) Ўсиш кўрсаткичларини ўлчаш
Нима учун ўсиш жадвалларидан фойдаланиш керак?
Тирик вазн, яғрини даражасида бўйи ва ҳайвоннинг экстерьерини баҳолаш
Тирик вазнни ўлчаш
Яғрин даражасида бўйини ўлчаш
Ҳайвоннинг вазни ва бўйини қанчалик тез-тез ўлчаш керак
Start the course